Komitet Centralny Narodowy – pełniący funkcję rządu powstańczego powołał specjalną jednostkę dywersyjną Żandarmerię stałą i Żandarmerię tajną. Na czele tej Organizacja, na czele której stanął Ignacy Chmieleński – syn carskiego generała. Do zadań Żandarmerii stałej  "Sztyletników"  z sekcji żandarmerii stałej chronili władze centralne w stolicy i na prowincji, szybko jednak ich działalność została rozszerzona o zadania dywersyjne, związane z zapewnieniem aprowizacji oddziałów, poborem podatków (kontrybucji)  na rzecz Powstania oraz prowadzeniem śledztw i wykonywaniem wyroków wobec zdrajców i kolaborantów - w tym także przeprowadzania egzekucji.

Sztyletnicy z sekcji żandarmerii tajnej mieli za zadanie wykonywać wyroki śmierci na szpiegach, zdrajcach powstania oraz egzekwować wyroki orzeczone przez powstańcze sądy narodowe. Po przemianowaniu Komitetu Centralnego Narodowego na Rząd Narodowy organizację nazywano też Strażą Bezpieczeństwa, czyli powstańczym kontrwywiadem, a także V Oddziałem Żandarmerii (tzw. żandarmi wieszający).

Na terenie powiatu stanisławowskiego działały co najmniej cztery ok 30 osobowe oddziały żandarmerii narodowej:

- Władysława Strzyżewskiego,

- Władysława Krzeszewskiego,

- Adama Bertrama

-por. Józefa Kamińskiego.

Odziały te niejednokrotnie działały bardzo brutalnie, wręcz siejąc terror, ich zadaniem było nie tylko ściganie zdrajców ale także ściąganie kontrybucji oraz dokowanie rozbojów, głownie na urzędach państwowych i gminnych.

Wyroku na zdrajcy z Natolina dokonał taki właśnie oddział. Z relacji mieszkańców wiemy, że w zdradę, raczej mimowolnie, zamieszany był także drugi z braci Piotrowskich, który jednak za wstawiennictwem osób miejscowych uniknął egzekucji. Nie mniej jakiś czas po tych wydarzeniach i niego pojawili się przedstawiciel żandarmerii powstańczej dokonując aresztowania dwóch mieszkańców Natolina, choć brak jest przekazu o wykonaniu na tych osobach wyroku śmierci, prawdopodobnie z osób tych ściągnięto kontrybucję oraz poddano je karze cielesnej.

Cytując  Mariusza Czyżaka (PRAWO KARNE WOJSKOWE POWSTANIA STYCZNIOWEGO)

"Reasumując, można w konsekwencji uznać regulacje prawodawstwa karnego wojskowe powstania styczniowego za przykład typowych rozwiązań legislacyjnych towarzyszących funkcjonowaniu formacji wojskowych prowadzących walkę niepodległościową w warunkach wojny partyzanckiej, bez wsparcia stałych struktur władzy publicznej, gdzie jednym z podstawowych wyzwań stało się utrzymanie dyscypliny wojskowej i reakcja na przemoc ze strony wojsk okupacyjnych. Co więcej, w sytuacji, gdy Państwo Polskie pozbawione zostało legalnie funkcjonującej władzy ustawodawczej i oficjalnego oraz ewoluującego prawodawstwa, prawo karne wojskowe stanowiło realnie istniejący i przeobrażający się element polskiego systemu prawnego, niezależny od prawa karnego zaborczego."