Szlak Niepodległości      
Szlak Niepodległości
Fundacja na Rzecz Ochrony Krajobrazu Kulturowego

Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz ze środków Gminy Stanisławów.


Cmentarz parafialny w Wiązownie (gmina Wiązowna, pow. otwocki).

W mogile pochowanych zostało 10 Powstańców, którzy polegli w boju na trasie lubelskiej w Rudkach


   

 
Najprawdopodobniej w mogile tej pochowana 10 Powstańców 6 wchodzących w skład Oddziału Józefa Jankowskiego oraz 4 poległych rekrutów.  

Oddział Jankowskiego nad ranem 25 maja dokonał udanej zasadzki na konwój rekrutów z Dęblina.
   
 

Szczegółowy Przebieg działań wojennych.

  Po uzyskaniu informacji, że Rosjanie prowadzą z Dęblina do Warszawy konwój 120 rekrutów, Jankowski z pod Stanisławowa forsownym marszem, w ciągu jednego dnia przybywa na szosę Lubelską gdzie przygotowuje zasadzkę w lesie pod Rudką koło Mlądza. Z okolic Stanisławowa do Miejsca potyczki jest ok 25 km, zatem szybki przemarsz musiał Jankowskiemu zająć najmniej 5-6 godzin.

W zasadzce poległo 37 żołnierzy rosyjskich w tym 1 oficer, uwolniono 30- 40 jeńców (rekrutów), po stronie Powstańców poległo 6 szeregowych z oddziału Jankowskiego oraz 4 uciekających rekrutów, 8 zostało rannych w tym w rękę major Adam Zieliński.

Poległych Powstańców pochowano na miejscowym cmentarzu parafialnym w Wiązownie.

Grób dość surowy, autentyczny, jego forma wynika zapewne z tego, że Rosjanie nie pozwalali chować Powstańców na cmentarzach, niewątpliwie przez wiele dziesięcioleci musiał pozostawać nieoznakowany.  Dopiero po 1905 roku, a tak naprawdę po odzyskaniu niepodległości, rozpoczęto znakowanie i upamiętnianie grobów wojennych czasów Powstania Styczniowego.

   
 

Przekazy Archiwalne.

   
Aleksander Nowolecki
1825-1884 Pamiątka dla rodzin polskich : krótkie wiadomości biograficzne o straconych na rusztowaniach, rozstrzelanych, poległych na polu boju oraz zmarłych w więzieniach, na tułactwie i na wygnaniu syberyjskim : 1861-1866. Cz. 1


za: Czas. [R.16], Ner 123 (2 czerwca 1863), 1863
 
Udana zasadzka doprowadziła Kozaków do wściekłości, po oddaleniu się z pola bitwy weszli do Wiązowej gdzie rozpoczęli gwałty i represje podczas której zabito jednego mieszkańca, jednego ciężko raniono, siedmiu parobków być może w zastępstwie poborowych, którzy uciekli zabrano do Warszawy.     
   
Gazeta W. Xięstwa Poznańskiego. 1863, nr 127 (4 czerwca)    
   
   
   
 
Dziennik Powszechny : pismo urzędowe, polityczne i naukowe. 1863, nr 118 (27 maja)  
 

Weterani i polegli w roku 1920

(opis historyczny)
   

Weterani i polegli w latach 1939-1945

 
(opis historyczny)
   



(opis historyczny)
   
(opis historyczny)
   
(opis historyczny)
   

Literatura:

Paweł Ajdacki, Rok 1863 – 1864. Klęska i chwała, w Śladami powstania styczniowego Aspekty historyczne i krajoznawcze
Pod redakcją Józefa Partyki i Mieczysława Żochowskiego, Warszawa 2014,

 

 

 

Szlak Niepodległości jest narzędziem edukacyjnym stworzonym przez Fundację na rzecz Krajobrazu Kulturowego.

Szlak pomyślany został jednocześnie jako Przewodnik Turystyczny, narzędzie edukacyjne na potrzeby organizacji terenowych gier historycznych oraz element realizacji misji naszej Fundacji związanej z ochroną miejsc pamięci narodowych zaś szczególnie grobów i cmentarzy wojennych.

Lista dostępnych punktów Szlaku Niepodległości

 

fundacja @ krajobraz.org.pl 

KOD QR miejsca pamięci.  Gdyby obok tego miejsca nie było tabliczki z takim kodem, prosimy o poinformowanie o tym naszej Fundacji. Mniejszy kod QR 8mieszczony na tablicy linkuje do punktowanego zadania.

Zapraszamy na stronę społecznościową Szlaku Niepodległości.