Szczegółowy Przebieg działań wojennych.

Siły Powstańcze oraz Rosyjskie.

Opierając się na relacji publikacji Stanisława Zielińskiego możemy wnioskować, że połączone oddziału Jankowskiego i Zielińskiego wycofywały się z pod Rudek, gdzie 25 maja na drodze Lubelskiej dokonały udanej zasadzki (odbicia) rekrutów prowadzonych z Lublina do Warszawy. Pod Rudki Jankowski i Zieliński przybyli z pod Stanisławowa. Zapewne po udanej zasadzce planowali powrócić w rejon w którym zapewne posiadali jakiś rodzaj obozu oraz zaplecze materialne. Rozbicie rosyjskiej kolumny na trakcie lubelskim spowodowało zaalarmowanie Rosjan, którzy zapewne natychmiast wysłali oddziały pościgowe z Warszawy oraz z Mińska Mazowieckiego. Wygląda na to, że kolumny te natarły z dwóch stron na Oddział Jankowskiego i Zielińskiego pod Michałowem. Oceniając topografię terenu, przedstawiamy wyżej na mapce pewnego rodzaju naszą narrację. Nie wiemy, czy tak to właśnie wyglądało, ale być może tak właśnie. Na zachód od Michałowa trakt litewski przechodzi przez wydmę. Jeszcze w roku 1919 cały ten obszar porastał las "Powstańcy ukryci w pozycji leśnej... a ostrzeliwując się gęstym ogniem".  Idealnym miejscem do przyjęcia natarcia rosyjskiego był skraj lasu w miejscu wydmy. Powstańcy z góry mogli ostrzeliwać nacierających drogą z dwóch jej stron Rosjan. Gdy zaczęła nadchodzić druga z kolumn rosyjskich, wycofali się drogą biegnącą przez las w kierunku na Małków i Zabraniec. Jankowski z Zielińskim pod Rudką zaatakowali kolumnę Rosjan złożoną złożoną z 4 kompanii  (ok. 300-400 żołnierzy) piechoty oraz 50 kozaków. Musiała zatem to być dość liczebna partia, w końcu były to dwa połączone oddziały. Józefa Jankowskiego (Szydłowskiego), oraz Adama Andrzeja Zielińskiego - zapewne liczyły ok 500 Powstańców. Kilka salw z broni palnej z dobrze chronionych pozycji na wydmie mogło dać efekt, w postaci zabicia ok 20 Rosjan, zapewne dużo więcej zostało rannych. Wygląda na to, że była to kolejna udana zasadzka Jankowskiego i Zielińskiego.  Ponadto Rosjanie stracili oficera piechoty oraz dowódcę kozaków. Wygląda na to, że nie miał kto zakomenderować oddziałom rosyjskim, pościgu za Oddziałem powstańczym. Rosjanie liczebnie dysponowali siłami jak to napisał Stanisław Zieliński  "daleko liczniejszymi" w sumie ok 600-700 żołnierzami piechoty, 100 kozakami, kilkudziesięcioma dragonami do tego posiadali dwa działa, których zapewne nie zdołali użyć. Biorąc jednak pod uwagę wyszkolenie oraz uzbrojenie - posiadali znaczną przewagę ognia.  Potyczkę można streścić jako - dobrze wybrane miejsce na przyjecie ataku oraz skuteczny szybki odwrót.

Straty Powstańców i Rosjan.

Odział Powstańców stracił dwóch zabitych i kilku rannych.

Rosjanie stracili kilkunastu szeregowych oraz oficera piechoty oraz dowódcę kozaków.

Nazwiska poległych Powstańców oraz uczestników boju.

Przekazy Archiwalne.

Fundacja pomnika.

Prawna Ochrona miejsc pamięci narodowej.

Zagrożenia.

Możliwość wystąpienia nieznanych mogił wojennych.

Bardzo duża. Wg relacji Rosjanie po walce pochowali towarzyszy w lesie, a zatem, przy drodze lub w niedużej odległości kryć się może grób wojenny.

Grób wojenny poległych Powstańców nie wydaje się możliwy do określenia. Powstańcy najprawdopodobniej ciała zabitych przerzucili przez konia i wywieźli. Pochowali dopiero, gdy uznali się, ze są bezpieczni i nie są już ścigani. Na płycie mogiły powstańczej w Długiej Kościelnej (ok 7 km na południe) znajduje się informacja, że pochowano tam także poległych pod Michałowem. Jest to jednak mało prawdopodobne, chyba, że pochowanych tam powstańców złożono w Długiej Kościelnej w wyniku prowadzonych ekshumacji grobów wojennych po odzyskaniu przez Polskę Niepodległości.

Lokalizacja na mapie.

Sytuacja z roku 1930 - widoczne spore wylesienie okolic Michałowa.

mapa kwatermistrzowska ok 1850 roku.

 

Literatura:

 

 

 

 

 

Szlak Niepodległości jest narzędziem edukacyjnym stworzonym przez Fundację na rzecz Krajobrazu Kulturowego.

Szlak pomyślany został jednocześnie jako Przewodnik Turystyczny, narzędzie edukacyjne na potrzeby organizacji terenowych gier historycznych oraz element realizacji misji naszej Fundacji związanej z ochroną miejsc pamięci narodowych zaś szczególnie grobów i cmentarzy wojennych.

Lista dostępnych punktów Szlaku Niepodległości

 

fundacja @ krajobraz.org.pl 

KOD QR miejsca pamięci.  Gdyby obok tego miejsca nie było tabliczki z takim kodem, prosimy o poinformowanie o tym naszej Fundacji. Mniejszy kod QR 8mieszczony na tablicy linkuje do punktowanego zadania.

Zapraszamy na stronę społecznościową Szlaku Niepodległości.