|
| Badania archeologiczne w
miejscu mogiły, związane z
przebudową trasy lubelskiej
do przekroju drogi
ekspresowej. |
| |
Szczegółowy
Przebieg działań
wojennych.
Siły
Powstańcze oraz
Rosyjskie.
Po stronie polskiej
walczyło 300
uzbrojonych w
sztucery, 400
kosynierów, 300
bezbronnych, oddział
kawalerii liczący
350 koni.
Nieprzyjaciel miał
do dyspozycji 9 rot
piechoty, 1 szwadron
ułanów, 1 szwadron
dragonów i 100
kozaków z dwoma
działami.
Straty
Powstańców i Rosjan.
Straty rosyjskie
były znaczne: ciężko
ranny został
pułkownik Kulgaczew,
a poległo 19
oficerów i około 80
szeregowców; Polacy
stracili 46 (?)
zabitych i
kilkunastu rannych,
natomiast broni ani
koni nie stracili,
przeciwnie, zdobyli
5 kozackich[2].
Połowę trupów
wydobyto z płomieni
wsi Wola
Starogrodzka, której
chałupy kozacy
podpalali.
Nazwiska
poległych Powstańców
oraz uczestników
boju.
Zbiorowa mogiła
powstańców z 1863 r.
położona przy szosie
nr 17 Warszawa –
Lublin.
Mogiła powstańców z
oddziału „Dzieci
Warszawskich”
Ludwika
Żychlińskiego
poległych 24
sierpnia 1863 r. pod
Żelazną. Powstańcy
zostali zaatakowani
na trakcie lubelskim
przez silną kolumnę
pościgową gen.
Meller-Zakomelskiego.
Poległo 46
powstańców.
Uczestnicy.
W bitwie
brał udział m. in.:
Aleksander Głowacki
- Bolesław Prus
(mając 16 lat)
Władysław Folkierski,
inżynier (mając 22
lata)
Przekazy
Archiwalne.
Fundacja
pomnika.
Prawna Ochrona
miejsc pamięci narodowej.
Zagrożenia.
Możliwość
wystąpienia nieznanych mogił wojennych.
Liczba 46 poległych
powstańców wydaje
się zaniżona.
Wacław Horodyński,
uczestnik walk
pisze:
"Po
obezwładnieniu
naszego dowódzcy
wszystkie siły
przeciwnika zwróciły
się na nas i tylko
dzięki temu,
żeśmy się znajdowali
wśród gęstych
zarośli i lasu,
stosunkowo mały
procent ubył z
szeregów.
Bez tragicznych
jednak epizodów nie
obeszło się, bo oto
np. podpalono cztery
chałupy w Woli
Starogrodzkiej, w
których spoczywali
ci, co już iść nie
byli wmożności w
skutek upadku sił,
a w ogniu znalazły
śmierć, między
innemi, trzy
Warszawianki, czynny
udział w walkach
przyjmujące."
Część Powstańców
musiała zatem polec
w rojenie Żelaznej,
gdzie główny bój
stoczył raniony
Żychliński. Część
poległa podczas
pościgu w lasach na
północ od Żelaznej,
a część podpalona w
4 chałupach Woli
Starogrodzkiej.
Powstańcy ponieśli
duże straty,
podobnie także
wojska rosyjskie.
Mogiły powinny się
znajdować w rejonie
wsi Gocław, oraz
Woli Starogrodzkiej
(spalenie chałup z
rannymi i chorymi).
W osobnej nieznanej
mogile winni zostać
pochowani Rosjanie.
Lokalizacja na
mapie.
Mapa
Kwatermistrzowska ok
1850 roku
Literatura:
Pamiętnik Ludwika
Żychlińskiego
dowódcy Dzieci
Warszawskich w
powstaniu 1863 roku
Pamiętnik Ludwika
Żychlińskiego
dowódcy Dzieci
Warszawskich w
powstaniu 1863 roku
(wydane drukiem).
Wacław Horodyński,
Rok 1863 Opisanie
wypadków Powstania
1863 roku przez Ich
uczestnika,
dotychczas
żyjącego., Warszawa
1916r.
Szlak
Niepodległości
jest narzędziem
edukacyjnym
stworzonym przez
Fundację na rzecz
Krajobrazu
Kulturowego.
Szlak pomyślany
został jednocześnie
jako Przewodnik
Turystyczny,
narzędzie edukacyjne
na potrzeby
organizacji
terenowych gier
historycznych oraz
element realizacji
misji naszej
Fundacji związanej z
ochroną miejsc
pamięci narodowych
zaś szczególnie
grobów i cmentarzy
wojennych.
Lista dostępnych punktów Szlaku Niepodległości
fundacja @ krajobraz.org.pl
KOD QR miejsca pamięci. Gdyby obok
tego miejsca nie było tabliczki z takim kodem, prosimy o
poinformowanie o tym naszej Fundacji. Mniejszy kod QR
8mieszczony na tablicy linkuje do punktowanego zadania.
|